Strudzony wędrowcze, nadszedł teraz czas, abyś przycupnął na chwilę w miejscu, które dobrze znasz, bo przecież to Twój kosmiczny dom! To tutaj znajdziesz najoptymalniejsze temperatury do życia, jakie znamy, wodę w stanie ciekłym w dużych ilościach, grubą warstwę atmosfery, magneto-sferę chroniącą nas przed promieniowaniem słonecznym i kosmicznym, a także mnogość pierwiastków biogennych, które można uznać za „cegiełki życia” (wodór, tlen, węgiel, siarka, azot, fosfor). Jednak powstanie i egzystencja życia nie byłaby możliwa, gdyby Ziemia nie znalazła się w tzw. biosferze naszej gwiazdy. Biosfera – jest to obszar, a dokładnie sfera okalająca gwiazdę, gdzie jest możliwe utrzymanie odpowiedniego zakresu temperatur, aby życie mogło się rozwijać. Przez miliony lat ewolucji, z prostych bakterii, glonów, grzybów powstał tak zróżnicowany ekosystem, który nas otacza. Ale nie tylko otoczenie, przecież my też jesteśmy częścią tego ekosystemu. Życie rozpoczęło się od jednej, drobnej komórki, która różnicując się, przekształcała w coraz to nowe organizmy. Przetrwały tylko te najlepiej dostosowane do środowiska, w którym przyszło im żyć.
Ziemia, to także największa z planet skalistych naszego Układu Słonecznego, oraz jedyna z aktywną geologią – trzęsienia ziemi występują tylko na naszej planecie. Na Marsie prawdopodobnie kiedyś również występowały, ale jego energia zmagazynowana w jądrze już się wyczerpała i ustały procesy geologiczne.
Orbita Błękitnej Planety nachylona jest pod kątem 23,5 stopnia względem płaszczyzny równikowej Słońca, przez co występują u nas pory roku. Największą temperaturę odnotowano w Ameryce Północnej w Dolinie Śmierci i było to +56,7 stopni C. Spróbuj odnaleźć to miejsce na naszym modelu lub zerknij na graficzną podpowiedź poniżej…
Najzimniejszym zaś miejscem jest Antarktyda z zarejestrowanym wynikiem -89,2 st. C.
Na naszym pneumatycznym modelu planety Ziemia o średnicy 4m. w skali 1:3 175 000 możemy zobaczyć prawie wszystkie kontynenty, oprócz jednego. Niestety, aby kula się nie przemieszczała, model Ziemi na tej wystawie został częściowo odcięty od dołu. Czy wiesz już jakiego kontynentu brakuje?
Odejdź teraz kilka metrów od modelu i przyjrzyj się naszej planecie z odległości.
Jak sądzisz, ile powierzchni zabierają oceany? 1/2, 2/3, a może 1/4? O wyjątkowości Ziemi świadczy fakt, że aż 70,8% powierzchni pokrywa woda, jednak tylko niecałe 4% tych zasobów to woda słodka! Dlatego wartą ją oszczędzać na co dzień.
Nie bez znaczenia w naszej wystawie jest także kwestia zmian klimatycznych. Zdjęcie satelitarne ukazuje Grenlandię spowitą pokrywą śnieżną, jednak badania NASA dowodzą, że pokrywa lodowca kurczy się co roku ok 40 Gt/rok [gigaton na rok]
Przyłóż otwartą dłoń do modelu, ale nie dotykaj bezpośrednio. Tyle mniej więcej powierzchni lodowców zniknęło z naszej planety w ciągu ostatnich 40 lat, a proces ten ewidentnie przyspiesza jak ukazują zdjęcia satelitarne NASA i nie tylko.
Teraz przyłóż pięść, również nie dotykając powierzchni. Taką powierzchnię mniej więcej trawią pożary na naszym globie co roku, jak chociażby te pustoszące Australię z początkiem 2020r.
Za jakiś czas nasz model planety Ziemia wyglądać będzie już zupełnie inaczej. Czy będzie przypominać bardziej Marsa – pustynny świat bez wody lub Wenus spowitą gigantycznym efektem cieplarnianym? W dużym stopniu zależy to od nas samych.
Spróbuj odnaleźć Zatokę Meksykańską (znajduje się nieopodal jasnych, błękitnych plamek w Ameryce Północnej). Następnie wyszukaj w portfelu lub podczas zakupów poproś w jednym z pobliskich sklepów o monetę 1 grosza. Przyjrzyj się jej i wyobraź sobie, że 10 razy mniejszy obiekt w postaci asteroidy lub jeszcze mniejszej komety, uderzył 66 mln. lat temu w to miejsce. Zatoka Meksykańska to największy pra-krater uderzeniowy na Ziemi, zwany Kraterem Chicxulub. Tak niewielki z pozoru obiekt kosmiczny odpowiedzialny był za wyginięcie dinozaurów (tzw. „wielkie wymieranie”) i doprowadził do powstania „zimy nuklearnej” obejmującej cały nasz glob!
Przenieśmy się na chwilę wyobraźnią w te czasy – posłuchaj symulacji odgłosów ery mezozoicznej…
Tylko na tej planecie jaką jest Ziemia, odnajdziemy taką mnogość dźwięków:
Posłuchaj odgłosów dużego miasta (Chicago)…
Posłuchaj odgłosów lasu tropikalnego (Ameryka Południowa)
Posłuchaj odgłosów morza (Bałtyk)
Zadbajmy o to, aby przyszłe pokolenia również mogły się cieszyć z życia na tej planecie. Do Marsa trzeba byłoby lecieć 9 miesięcy w jedną stronę, a tam będą nieporównywalnie gorsze warunki…
Dowiedz się więcej…
Jednym z mało znanych zagrożeń jest także “zanieczyszczenie sztucznym światłem”. Aby dowiedzieć się więcej na ten temat odwiedź www.ciemneniebo.pl lub podstronę “Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce” i przeczytaj międzynarodowe rekomendacje komitetu naukowego.
